Khoa Ngữ Văn

Ngày 01 tháng 11 năm 2016, tại Hội trường Đại học Huế, số 4 Lê Lợi, thành phố Huế, NCS. Trần Nhật Thu đã bảo vệ thành công luận án tiến sĩ cấp Đại học Huế, Chuyên ngành: Văn học Việt Nam;  mã số:  62.22.01.21, với đề tài “Cảm thức hiện sinh trong truyện ngắn Việt Nam từ 1986 đến 2010” dưới sự hướng dẫn khoa học của PGS.TS. Nguyễn Thành và PGS.TS. Bùi Thanh Truyền. Các thành viên trong Hội đồng đánh giá luận án tiến sĩ cấp Đại học Huế của NCS. Trần Nhật Thu gồm có: PGS.TS. Trương Đăng Dung, PGS.TS. Nguyễn Bá Thành, PGS.TS. Nguyễn Phong Nam, PGS.TS. Hồ Thế Hà, PGS.TS. Trần Thái Học, TS. Nguyễn Thanh Sơn và TS. Hà Ngọc Hòa. Đến dự buổi lễ bảo vệ luận án của NCS. Trần Nhật Thu có GS.TS. Lê Văn Thuyết, trưởng Ban Đào tạo Đại học Huế, PGS.TS. Hoàng Văn Hiển, Hiệu trưởng trường Đại học Khoa học, cùng các quý vị đại biểu, đồng nghiệp, gia đình, bạn bè của NCS.

NCS. Trần Nhật Thu đã bảo vệ thành công luận án của mình tại Đại học Huế

Chủ nghĩa hiện sinh là một trong những lý thuyết triết – mỹ có tầm ảnh hưởng sâu rộng nhất trong đời sống tinh thần nhân loại. Kể từ khi ra đời cho đến nay, những vấn đề mà nó đặt ra về/cho con người (thân phận, tồn tại, bản ngã, tự do…) vẫn luôn thu hút được sự quan tâm bàn luận trên toàn thế giới. Từ những năm 50 – 60 của thế kỷ XX, chủ nghĩa hiện sinh đã du hành vào Việt Nam (trước tiên là ở miền Nam), vượt qua những thiên kiến chính trị, bất chấp những tranh cãi quyết liệt, hệ thống lý thuyết này đã nhanh chóng để lại những dấu ấn đậm nét không chỉ trong đời sống tinh thần mà còn trong đời sống văn hóa/văn học nước ta (trước 1975 ở miền Nam, sau 1975 (đặc biệt sau 1986) trên phạm vi cả nước). Riêng trong đời sống văn học, chủ nghĩa hiện sinh đã chi phối mạnh mẽ trên nhiều bình diện: lý thuyết văn học, thực tiễn sáng tạo của nhà văn, hiệu ứng tiếp nhận của cộng đồng diễn giải…

Sự xuất hiện của âm hưởng/cảm thức/tư tưởng hiện sinh trong sáng tác của các nhà văn sau 1986 nói chung và các cây bút truyện ngắn nói riêng không chỉ là ảnh xạ của những vấn đề văn hóa, xã hội, thẩm mĩ và khung tri thức thời đại, mà còn là một trong những biểu hiện của sự thay đổi quan niệm thẩm mỹ về thế giới và con người, làm nên dấu ấn đặc biệt của văn học giai đoạn này. Cảm thức hiện sinh đã ăn sâu vào tâm thức sáng tạo, từ ý hướng chọn đề tài, chủ đề, xây dựng hình tượng nhân vật trung tâm, đến kiến tạo hệ thi pháp và tạo dựng mô thức văn bản tự sự…

Nghiên cứu cảm thức hiện sinh trong truyện ngắn Việt Nam từ 1986 đến 2010, NCS Trần Nhật Thu, một mặt, phân tích, luận giải những cạnh khía đa dạng của cảm thức hiện sinh trong truyện ngắn Việt Nam từ 1986 đến 2010 như là một trong những nỗ lực tìm tòi, đổi mới văn học của các nhà văn; mặt khác, khẳng định âm hưởng và dòng chảy hiện sinh trong truyện ngắn đương đại góp phần làm nên những thành tựu nổi bật của thể loại trong bức tranh đời sống văn học Việt Nam.

NCS. Trần Nhật Thu và người hướng dẫn khoa học, PGS.TS. Nguyễn Thành

Thông qua việc  khảo sát một số lượng khá lớn truyện ngắn Việt Nam sáng tác trong giai đoạn từ 1986 đến 2010, luận án thể hiện cái nhìn mang tính tổng thể và có ý nghĩa đóng góp về mặt khoa học:

– Mô tả quá trình lan tỏa và dịch chuyển tầm ảnh hưởng đến Việt Nam của triết học hiện sinh cũng như quá trình chuyển hóa mạnh mẽ của trào lưu tư tưởng này vào văn học Việt, đặc biệt là đối với thể loại truyện ngắn.

– Định danh những phức cảm tâm lí của con người hiện sinh đồng thời chỉ rõ các đặc trưng cũng như nguyên nhân sinh tạo ra những phức cảm tâm lí này (qua các cứ liệu phù hợp được trích chọn từ phạm vi tư liệu khảo sát).

– Mô tả và luận giải về các kiểu không gian, thời gian, hệ thống motif và biểu tượng có liên quan đến việc chuyển tải cảm thức hiện sinh vào tác phẩm (qua các cứ liệu phù hợp được trích chọn từ phạm vi tư liệu khảo sát).

Với ý nghĩa khoa học, giá trị thực tiễn cùng những kết quả đạt được, luận án của NCS. Trần Nhật Thu được các thành viên Hội đồng đánh giá xuất sắc và nhất trí thông qua.

GS.TS. Lê Văn Thuyết, trưởng Ban Đào tạo Đại học Huế tặng hoa chúc mừng NCS

Tin: Văn Hùng